(hareret)

Motorun hararet yapması sorunu, soğutma sistemindeki arızalardan
kaynaklanır. Soğutma sistemi, ideal motor sıcaklık değerlerini sağlamak
için motor soğukken motoru ısıtma, sıcakken de motordaki fazla sıcaklığı
almak üzere soğutma işlemini yerine getiren sistemdir. Bu sistemin
görevini yerini getirmesini engelleyen pek çok faktör vardır: Soğutma
sıvısının azalması, radyatör peteklerinin kireçten veya dış pislikten
dolayı tıkanması, termostatın veya fanın bozulması, fan muşurunun
arızalanması, motor bloğu üzerindeki su tapasının delinmesi, vantilatör
kayışında ve devir daim pompasındaki sorunlar.
Soğutma sıvısının eksikliğinden dolayı yeteri kadar soğuyamayan motor
aşırı ısınarak hararet yapar ve su kaynatır. Motorun su kaynatması,
motor soğutma sıvısının azaldığını gösterir. Soğutma sıvısının azalması,
buharlaşma ya da sızıntıdan olabileceği gibi motorun soğutma sıvısının
tüketmesi de söz konusu olabilir. Soğutma sıvısının azalmasının başlıca
nedenleri arasında sıvı iletim borularındaki çatlamaları, hortumların
eklem yerlerindeki kelepçelerden ve devir daim pompasından sızıntıları
sayabiliriz. Radyatör hortumları ve radyatör kapağı da sızıntıların sik
görüldüğü bölgelerdir. Motorun soğutma sıvısını tüketmesi ise bozuk bir
ana conta ya da motor bloğundaki bir çatlaktan veya silindir kapağı
contasının yanmasından meydana gelebilir.
Soğutma sisteminde arıza olan araçlar yaz-kış su kaynatır. Ancak su
kaynatma sorununun yaz aylarında kış aylarına oranla daha sik yaşandığı
da bir gerçek. Bunun sebebi, yazın sıcakların etkisiyle artan
buharlaşma. Yazın soğutma sıvısı buharlaşarak, azalır ve motor su
kaynatmasına neden olur. Yaz aylarında yüksek sıcaklıklarla birlikte
ısınan hava, radyatördeki sıvının soğumasını sağlamakta yetersiz kalmaya
baslar. Sıkışık trafik ve "dur-kalk"larla birlikte radyatöre hava alimi
azalır ve motor sıcaklığı yükselmeye baslar. Bu sırada soğutma işlemini
yerine getirmek için fan daha fazla çalışarak radyatörde bulunan sıvıyı
soğutmaya çalışır. Aracınızdaki soğutma sıvısının seviyesinde bir
eksiklik ya da daha başka bir problem yoksa soğutma sistemi görevini
aynen yerine getirmeye devam eder. Aksi takdirde ise, motorun su
kaynatması kaçınılmazdır.
Aracınızın hararet göstergesinde ibre, kırmızı ya da "hot" olarak
gösterilen bölgeye yaklaşıyorsa, derhal klimayı kapatmalısınız. Klima
çalışırken motora giden havayı ısıtır. Bu nedenle klimanın kapatılması
motorun soğumasına yardımcı olur. İbre ilerlemeye devam ediyorsa veya
kaputunun üstünde su buharı görürseniz, aracınızı hemen uygun bir yere
çekip, motoru durdurmalı ve aracı soğumaya bırakmalısınız. Kaputu
açarak, motorun soğumasına yardımcı olabilirsiniz. Motor soğutma sıvısı
seviyesi kontrol edilmeli eğer eksikse tamamlanmalıdır. Sıvı tamamlama
işlemi mutlaka motor soğuduktan sonra yapılmalı. Motor sıcakken
yapılacak bir sıvı eklemesi basınçlı sudan ve buhardan oluşabilecek
yaralanmalara neden olabileceği gibi, sıcak bir motora yapılacak sıvı
eklemesi motor bloğunda çatlamaya kadar varan kalıcı zararlar
oluşturabilir.
Ancak böyle bir sorunla karşılaştığınızda herhangi bir müdahalede
bulunmadan önce firmanızın yol yardim ya da acil servis telefonlarını
aramanızı öneririm. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ise motor
soğuduktan sonra en yakın servise ulaşılıncaya kadar düşük devirde ve
hızda gitmelisiniz.

Hararet yapan bir motor eğer ayni şartlarda kullanılmaya devam edilirse
avans vuruntusu yapmaya baslar. Avans vuruntusu, soğutma sisteminin
çalışmadığını gösterir. Buna rağmen hala yola devam edilmeye
çalışıldığında ise motor kilitlenmesine yani piston sıkışmalarına neden
olunabilir. Avans vuruntusunu duymaya başladığınızda yapmanız gereken,
otomobili durdurup, teknik servisle irtibata geçerek profesyonel bir
yardim almak.

Aracınızın soğutma sisteminin ilk günkü performansını koruyabilmesi için
soğutma sıvısının düzeyi, hortum ve borularda çatlak olup olmadığı
devamlı kontrol edilmeli. Radyatör hortumlarının üzerindeki çatlakları
çıplak gözle görmek zor olduğu için radyatör hortumlarını elle kontrol
etmelerini tavsiye ederim. Hortumlar aşırı yumuşak ya da aşırı sertse
aracınızı derhal bir yetkili servise götürmelisiniz. Hortum
kelepçelerinde ve eklem yerlerinde oluşan pas veya beyaz lekelere de
dikkat etmekte fayda var. Çünkü bu bölgelerdeki sorunlar sistemde
sızıntı olduğuna işaret eder.

Soğutma sistemi her bakım periyodunda mutlaka kontrol edilmelidir.
Soğutma sistemindeki antifriz ayni zamanda pas önleyici özelliğe sahip
olduğundan soğutma sistemindeki antifriz yaz ve kış kullanılmalıdır.
Antifriz içerisindeki korozyon (pas) önleyici katkı maddeleri zamanla
etkilerini kaybeder. Aracınızın periyodik bakım programına göre zamanı
geldiğinde mutlaka değiştirilmelidir